oca Ahmed Yesevi'nin ilk hocası Arslan Baba'nın torunu, Tac Hoca'nın oğlu, Süleyman Hakim Ata'nın halifelerinden olan, Türkistan'ın büyük evliyalarından Zengi Ata, Özbekistan'ın başşehri Taşkent'te 12 ve 13'üncü yüzyıllarda yaşadı. Zengi Ata, 1258 yılında Taşkent yakında Zengin Ata köyünde vefat etti ve burada defnedildi.

Zengi Ata'dan Önce Öleceğim

Zengi Ata'nın kabrinin üstüne inşa edilen türbenin yapılışına dair rivayetlere göre, Emir Timur, Türkistan'a gelip ustalarını toplayarak Hoca Ahmed Yesevi'nin kabri üstüne, mükemmel bir türbe yapmalarını emretti. Türbe bittikten sonra bir gece türbenin temeli yıkıldı. Tekrar yapılan türbe yine yıkıldı. Emir Timur, bu durumun sebebini öğrenmek üzere Türkistan şehrindeki mollalar, evliyalar ve gazileri topladı. Gelenlerden biri, Hoca Ahmed Yesevi'nin, sağlığında, “Zengi Ata'dan önce öleceğim fakat türbe benden önce Zengi Ata'nın mezarına yapılsın, sonra bana” dediğini aktardı.  Önce Zengi Ata'nın, sonra da Hoca Ahmed Yesevi'nin mezarları üzerine türbe yapılması gerektiğini ifade etti. Bu sözler üzerine Emir Timur, bütün askerlerini ve ustalarını toplayıp Zengi Ata köyüne gelerek türbeyi inşa ettirir. Türbe bittikten sonra Emir Timur, Türkistan'a dönüp ustalarına, Hoca Ahmed Yesevi'nin türbesini acele ekilde yeniden yapmalarını emreder.

Zengi Ata Bayramı

Hayatı, evliliği ve halifeleri konusunda ölümünden önce ve sonrasına dair menkıbeler bulunan Zengi Ata için onun adını taşıyan köyünde bir zamanlar “Zengi Ata Bayramı” kutlanıyordu. Özbek halkı, önceleri Zengi Ata'nın türbesini ziyaret etmeyi dini bir tören olarak kabul görürken daha sonra bu tören normal bir bayrama dönüştü. Bu bayramı hem Taşkent halkının hem de şehir çevresinde yaşayan mahalli halkın sabırsızlıkla beklediği, Taşkent dışından da birçok kişinin bu bayramı kutlamak üzere köye geldiği anlatılıyor.

Türbeyi Emir Timur Yaptırdı

Taşkent'te 13'üncü yüzyılda inşa ettirilen türbe ve külliye, ülkenin en fazla ziyaret edilen tarihî mekanları arasında yer alıyor. Başkente yakın Zengi Ata köyünde yer alan külliye, iki türbe, mescit, medrese ve kabristandan oluşuyor.