G
ünümüzden 119 sene önce 34. Osmanlı Padişahı Sultan II.Abdülhamid Han “Ertuğrul” harp gemisini Japonya’ya göndermişti. Bu gemi 11 ay kadar süren uzun bir yolculuktan sonra Japonya’ya varmış ise de dönüş yolu üzerinde 16 Eylül 1890’ da Wakayama açıklarında tayfundan batmıştı. Başta gemi komutanı Osman Paşa olmak üzere gemide bulunan 550 denizcinin çoğu şehit olmuştu.
Sultan’ın Gayesi Ne idi?
Abdülhamid Han’ın Ertuğrul gemisini Japonya’ya göndermesinde esas maksadı yakın dostluklar kurarak Osmanlıyı ve islamiyeti Japonlara tanıtmak; ayrıca uzak doğuda ziyaret edilen devletlerdeki Müslüman toplulukların Hilafet merkezine bağlılıklarını kuvvetlendirmek ve onlara moral vermekti.
Beş Vakit Namaz Cemaatle Kılınacak
Bu sebeple Ertuğrul gemisi komutanına verilen talimatta dini vazifelerin dikkatle yerine getirilmesine dair 6. maddede şöyle deniliyordu:
“ Her hal ve mahalde mukaddes dinimizin farzlarının en güzel bir şekilde yerine getirilmesine dikkat ve riayet edilerek; bütün gemi mürettebatı beş vakit namazı cemaatle kılacaktır…”
Bu talimata uyarak başta gemi komutanı Osman Paşa olmak üzere, bütün mürettebat her gittiği limanda cuma günü hep birlikte karaya çıkıp, oradaki camilerde namaz kılmış, yerli Müslümanlara iyi intiba bırakmağa çalışmışlardır.
Ertuğrul Gemisi’nin bu konuda gerçekten müsbet bir tesir bıraktığı gemi komutanı Osman Paşa’nın raporlarından anlaşılmaktadır. Nitekim “Cerîde-i Bahriye” gazetesi yerli Müslümanların coşkusunu anlatan mahalli gazetelerdeki yazılarından iki tanesini seçip Türkçeye tercüme ederek yayınladı. Daha sonra bu yazlılar İstanbul’daki bütün gazetelerde de çıktı. Böylece Osmanlı dünyasındaki Müslümanlara islamiyetin birlik içinde ve Hilafetin de görev başında olduğu anlatılıyordu.
Osman Paşa Singapur’dan İstanbul’a çektiği telgrafında şöyle diyordu:
“Her yerde güzel karşılandık. Bombay ve Kolombo’da 30 binden fazla Müslüman ziyarete geldiler. Geminin Singapur’a varışından beri misafirlerle dolup boşalıyor. Müslüman halk, prensler, devletin ileri gelenleri, Malakka, Sumatra ve Cava’dan ziyaretimize koşuyor. Bendeniz, subaylar ve diğer gemi mürettebatı ziyafetlere davet ediliyoruz. Camilerdeki muhabbet, İslami hissiyat ve padişaha yapılan dua tarif olunamaz…”
Bunun yanında halk “Ertuğrul”u kutsal bir yer olarak görüyor, hatta şükranlarını sunmak için gemide secdeye varıp dua ediyordu. Singapur sularındaki gemilere de Osmanlı sancağı çekiliyordu.
Diğer taraftan posta ile Bahriye Nezaretine gönderilen 21 Kasım tarihli raporda da seyahatla ilgili geniş olarak bilgi verilmiştir. Bu rapora göre de Bombay, Kolombo, Singapur, nerede olurda olsun, sadece şehirlerden, değil civarında bulunan kasaba ve köylerden de çok sayıda Müslüman gemiyi ziyarete gelerek, hem gemide hem de şehirdeki camilerde Ertuğrul mürettebatı ile namaz kılmışlar. Hutbelerde de Padişahın ve Halifenin ismi okunmuştu.
Kaynak: Ertuğrul Faciası - Kaori Komatsu
Türk-Japon İlişkileri - F. Şayan Ulusan Şahin