15 yıldır müze olarak halka açık değildi Yıldız Sarayı. Beş
yıldır süren restorasyon çalışmaları büyük ölçüde bitmiş. Saray, 19 Temmuz’da
müze olarak açılıyor. Açılıştan önce gittim, gezdim, gördüm. Milli Saraylar
İdaresi, harikulade bir çalışma yapmış. Abdülhamid Han devrinin hatıralarıyla
dopdolu Yıldız Sarayı, en orijinal şekilde ortaya çıkmış. Bir devri yeniden
yaşamak ve anlamak için Yıldız Sarayı’nı mutlaka gezin, görün.
Hamid Bahçesi
Yıldız Sarayı'nın bahçesine Hamid Bahçesi de deniyormuş. Aslına uygun peyzaj çalışmasıyla
bahçe, tarihi özelliklerini koruyarak ortaya çıkarılmış. Bahçenin içinde
yukarıdan bakıldığında eski harflerle “Hamid” yazısının okunduğu kocaman
bir havuz var. Havuz dediğime bakmayın. Bir tür nehir bu. İçinde özel
kayıklarla seyahat edilebiliyor.
Yazın en sıcak gününde püfür püfür esen çok büyük bir park
bu. 19 Temmuz’dan itibaren bu bahçe de halka açılacak.
Sultan’ın Tiyatro Binası
Yıldız Sarayı’nın içinde küçük bir tiyatro binası da var. Klasik
Batı Müziği konserlerinin de icra edildiği bu salonda Abdülhamid Han’ın hususi
bir bölmesi var. Üst katında duvarları işlemeli localar dikkat çekiyor.
İçindeki restorasyon çalışmaları sürüyor bu binanın. Açılışı bir sonraki
aşamada yapılacak.
Milli Saraylar İdaresi Başkanı Dr. Yasin Yıldız ve Başkan
Yardımcısı Adnan Gayhan’la gezdik sarayı. Yasin Yıldız, konusuna hâkim bir
isim. Yurtdışında tarihi saraylarda yapılan çalışmaları yakından takip ediyor.
Aslına uygun restorasyon konusunda son derece hassas. Bilim insanlarıyla
çalışıyor. Müthiş bir ekibi var. Yardımcısı Adnan Gayhan da dikkati, özeni ve
tamamlayıcılığıyla göz dolduruyor.
Her iki isimle de geçmişte beraber çalışmışlığımız var.
İkisini de çalışma hayatına ilk atıldıklarında tanıyorum. Ancak kendileriyle
ilgili görüşlerimde bunun zerre kadar etkisi yok.
Nadide Eserler Kütüphanesi
Yıldız Sarayı’nın içinde yer alan kütüphanede birbirinden
değerli el yazması eserler var. Muhibbi Divanı’nı inceledim. Muhteşemdi.
Matrakçı Nasuh’un 5 yüz yıllık el yazması eseri ise çok iyi korunmuştu.
Bu arada Sultan Hamid Han’ın sıkı bir Sherlock Holmes
hayranı olduğunu biliyorduk. İngiltere’de çıkar çıkmaz tercüme ettirip yurda
getirttiği söyleniyordu. Kütüphanede bunun delilini de buldum. Bunlar da eski
harflerle yazılmış Sherlock Holmes romanları.
Abdülhamid Han’ın Marangozluğu
Restorasyonun Kaynağı
Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı’nın yaptığı restorasyon
çalışmalarıyla önemli bir bilgi: Milli Saraylar, yaptığı tüm
restorasyonlarda...
Restorasyon giderlerinin yüzde 90’ını kendi gelirleriyle
karşılıyor.
Böyle bir sonuca ulaşılmasında ise bütün sarayların, “Milli
Saraylar İdaresi Başkanlığı” adı altında doğrudan Cumhurbaşkanlığı’na bağlı
bir “başkanlık” bünyesinde toplanmasının payı büyük.
Eskiden bu saraylarla ilgili yetki karmaşası vardı. Bu
karmaşanın sona ermesi, gelirlerle restorasyon giderlerinin karşılanması
sonucunun doğmasında etkili olmuş.
Abdülhamid Han’ın Banyosu
Saray içinde iki banyoyla karşılaştım.
Biri o dönem için alabildiğine alafranga, diğeri ise kurnalı
klasik hamam biçiminde alaturka.
Alafranga banyonun fayanslarındaki zarafete ise hayran oldum.
Mühim not:
İki banyo da çok büyük değil. Bugünün üst orta sınıf
banyolarının yanında küçük bile kalabilir.