Cinque Terre
Sultan Abdülhamid Han'ın Kur'anı Kerim Hassasiyeti Rahim Er
M
resimushaf-ı şerifin/Kur’ân-ı kerimin İslam âlemindeki ilk matbaa baskısı 1801’de bugün Rusya Federasyonu dâhilinde yer alan Kazan şehrinde yapılmıştır. 

Mushaf-ı şerifin bizdeki ilk matbaa basımı Rumi takvimle 1291/1875 tarihidir. Matbu Mushaf-ı şerif dönemine geçmenin zaman almasının sebebi, baskıda dönülmez hata yapılma tehlikesidir. Hattatın yazdığında hata olunca sayfa bıçak ucuyla kazınabilmekte veya dil ile yalanarak hatalı kısım ortadan kaldırılıp doğrusu yazılabilmektedir. Matbu olanda hatalı baskının okuyucuya ulaşmasından sonra her şey bitmektedir. Bu sebeple matbaa Türkiye’ye 1727’de gelmiş ve birçok eserler bu teknikle çıkmışken ilk Mushaf basımı bir buçuk asır sonra 1875’te olmuştur.

1875’te Sultan Abdülaziz Han tahttadır. Artık iş o hâle gelmiştir ki içeride aslına tam sadakatle baskı yapılmadığı takdirde dışarıdan özensiz veya kasıtlı baskılar türlü yollardan memlekete girebilecektir. Padişah, matbu baskı hizmetiyle Mecelle müellifi, hukukçu, tarihçi ve eğitimci büyük devlet adamı Ahmed Cevdet Paşa’yı vazifelendirir. Baskı ustası Binbaşı Ali Efendi’dir. Baskıya için hattat Şekerzade Mehmed Efendi’nin yazıp Ravza-i Nebi’ye -aleyhisselam- hediye ettiği Kur’ân-ı kerim esas alınır. Hattat Hafız Osman üslubuna mensup Mehmed Efendi, aynı zamanda hattat bir sülaleye mensuptur. Bu ilk baskı, sonraki senelerde Millî Eğitim Basımevi adını alacak olan Matbaa-i Amire’de yapılır. 

Bu arada saltanatta değişiklikler olur. Şimdi Padişah, Abdülhamid-i Sani’dir. Sultan, bütün cepheleriyle vaziyetin farkındadır. Çözümü emin bir matbaacı bularak halledeceği kanaatine varır. Bir müddet düşündükten sonra aradığı ismi bulur. Bu kişi, çocukluk arkadaşı Hafız Osman Zeki Efendi’dir. Aileden matbaacıdır. Ayrıca Yıldız Sarayı’nda Mabeyn Başkâtipliği’ne/Saray Genel Sekreterliğine kadar yükselmiştir. Sultan ve Halife-i Müslimin, Mushaf-ı şerif basma imtiyazını O’na verecek ve bu işi özelleştirecektir. 

Abdülhamid Han’ın mevzua dair fikirleri yerine oturduktan sonra Hafız Osman Zeki Efendi’nin huzura çıkartılmasını irade eder. Osman Zeki Efendi, gelince durumu ve düşüncesini ifade ettikten sonra şöyle buyurur: 

-Mushaf-ı şerifler basılırken çıkan sahifeler, cüzler, cildler daima yükseğe konacaktır. Baskıdan cildlemeye kadar her safhada herkes abdestli olacaktır. Sahifeler, cüzler ve Mushaflar, abdestsiz tutulmayarak zinhar hürmette kusur edilmeyecektir. Heladan çıkan işçilerin yeniden abdest aldıklarına dikkat edilecektir. Ayrıca çalışanların ihtiyacı için bir hamam yapılacaktır. 

Halife-i Müslimin bunlardan sonra Hafız Osman Zeki Efendi’ye bir de sual tevcih eder. Hat san’atı araştırmacısı Prof. Uğur Derman’ın üstad hattat Necmeddin Okyay’dan ve tarihçi Mustafa Armağan’ın da Abdülhamid’in Kurtlarla Dansı ismindeki kitabının ikinci cildinde yazmaktan başka ziyaretinde bize de naklettiğine nazaran sual şudur:

 -Mesai bittikten sonra yerleri nasıl temizleyeceksiniz? 

Osman Zeki Efendi, su döküp süpürerek temizleyeceklerini arz eder. 

Padişah:
 
-Olmaz! der, o zaman Mushaf tozları, kâğıt kırpıntıları, cildlemede kullanılan malzeme artıkları, her türlü atığın aktığı arka gider. Bu mümkün değil! Onun için denize dökülen yeni bir su yolu yapacaksın! 

Böylece 1878’de devrin ileri teknolojisiyle Matbaa-i Osmani adındaki ilk özel matbaamız kurulur. Bu matbaa 1884’te Çemberlitaş’ın karşısında yer alan ve bugün Darüşşafaka Cemiyetine ait olan sinemaların bulunduğu yere taşınır. Bu matbaa iki katlıdır. Buharla çalışan 18 makine Müslümanlara Mushaf-ı şerif yetiştirmek için harıl harıl işlemektedir. 

Hafız Osman Zeki Efendi, baskılarda gereken azami dikkati gösterdiği gibi tashih/düzeltme işinde de âlimler çalışmaktadır. 

1899’da ise 1983’te adı, Diyanet İşleri Başkanlığı Mushafları İnceleme Kurulu olacak olan Meclis-i Huffaz/Hafızlar Meclisi kurulur. 

Din adamı kılığındaki Masonlar, buna rağmen zaman zaman Mushafları tahribe yeltenirler. Bu bozuk nüshalar derhal imha edilir. Muhalifleri, 1909’dan sonra hal edilmiş Halifeye “Kur’ânı ve dînî kitapları yaktırdı” diye iftira atsalar da bu yalanlar, zamanı yalayıp geçecektir. 

Sultan, çocukluk arkadaşına kazanacağı parayla kendisine bir konak yaptırmasını tavsiye ettiği gibi hayır hasenat telkininde de bulunur. Bugün Şişli’deki Osmanbey muhiti, konağı orada bulunduğu için merhum matbaacımızın ismini taşımaktadır. 

Anlaşıldığı gibi, Osmanlı Devleti, Osman Gazi’nin Kur’ân-ı kerime hürmetiyle doğmuş ve Abdülhamid Han’ın Kur’ânı kerime hürmetiyle ayakta kalmış ve bu hürmetle sonraki zaferler kazanılmıştır. 

Eğitim Vizyonu derken akıllı tahta, bedava kitap, spor salonu gibi maddi iyileştirmeler düşünülüp de kalbimizin mayası bu hürmet ihmal edilirse saatler, lehimize işlemez Usul-erkân bilenler boşuna dememişler:

 -Edeb ya-hu!..


Başlık Yazar
Sultan Abdülhamid Han’ın Mirası Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
Vefât yıldönümünde cennetmekân Sûltân II. Abdülhamid Hân (10 Şubat 1918) Halit Kanak
ABDÜLHAMİD HAN SİYASETTE BÜYÜK BİR DAHÎ İDİ Numan Aydoğan Ünal
Sultan Abdülhamid Han’ın Sosyal ve Dini Hususlardaki Hassasiyetleri Numan Aydoğan Ünal
Kalbinde Merhamet Elinde Maharet Vardı Numan Aydoğan Ünal
Abdülhamid Han Düşmanlığı Rahim Er
Sultan Abdülhamid’in Bir Selamı Neler Yapardı? İ.Refik
Abdülhamid Han'ın İttihadçılar'a Verdiği Ders İbrahim Hakkı Konyalı
Abdülhamid Han’ı İçten Vurdular! Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil
Bir Güzel Mektup Rahim Er
Bir Fransız Gazetecinin Kaleminden Abdülhamid Han’ın Selanik’den Dönüşü Stephan Lauzan
Bir İttihatçının Kaleminden Sultan Abdülhamid Han'ın Dini Hassasiyeti Numan Aydoğan Ünal
Sultan Hamid’in İslâmî Siyaseti Prof. Dr. Osman Turan
Sultan Abdulhamid Han’ın Mürşidi: Libyalı Şazeli Şeyhi Muhammed Zafir Efendi İrfan Özfatura
Sultan Abdulhamid Han’ın Büyük Din Gayreti Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
Sultan Abdülhamid Han'ın Muhafız Alayı Rahim Er
Sultan II. Abdulhamid Han ve Yakılan Din Kitapları Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
Abdülhamit Han: "Dünkü Düşmanımız Bugün Dostumuz mu Oldu Rasim Bey?" Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil
Hindistan Müslümanları Sultan Abdülhamid Han’ı Büyük Bilirlerdi Abdürreşid İbrahim
Sultan Abdülhamid Han'ın Rusyalı Hacılara Hizmeti Prof. Dr. Alfina Sıbgatullina
Sultan Abdülhamid Han’ın Hanımından Menderes’e: “Oğlum, Geçinemiyorum, Beni Âciz Bırakma!” Murat Bardakçı
Senin İstifa Ettirdiğini Biz de İstifa Ettirdik... Vehbi Tülek
Sultan Abdülhamid Han'ın Metanet ve Cesareti Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil
Sultan Abdülhamid Han'ın Uzak Doğu Siyaseti Editör
Sultan Abdülhamid Han’ın Dilekçesi Murat Bardakçı
“SULTAN'IM BİZİ BIRAKIP DA NEREYE GİDİYORSUN?” Rahim Er
Sultan Abdulhamid Han'ın "Yıldız Fotoğrafları "Tarihe Işık Tutuyor Murat Öztekin
Sultan Abdülhamid Han'ın Kur'anı Kerim Hassasiyeti Rahim Er
Esaretten Dönem Gazi Osman Paşa’yı Sultan Abdülhamid Han Nasıl Karşıladı? Prof. Dr. Tuncay Öğün
Sultan Abdülhamid Han: "Karakeçililer Benim Öz Hemşehrilerimdir" Murat Öztekin
II. Abdülhamid ve Dünya Prof. Dr. Çağrı Erhan
Son Sultan’ın Bir Günü Prof.Dr. M.Metin Hülega
Sultan Abdülhamid Han'ın Çiftlikleri Hasan Soydan
Yıldız Hamidiye Cami Rahim Er
Bu da Sultan’ın sıra dışı dünyası Murat Öztekin
Tek Başına Bir Sultan İrfan Özfatura
Sultan Abdulhamid Han'ın Hayatı Sahneleniyor Murat Öztekin
Sultan Abdülhamid Han’dan Sonra Başımıza Gelenler Dr. İbrahim Pazan
Sultan Abdülhamid Han'ın Mülkleri Rahim Er
Sultan Abdulhamid Han'ın Milliyetçiliği Necip Fazıl Kısakürek
Sultan Abdulhamid Han Tıbbiyeye Çok İhtimam Gösterdi Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
Burma (Myanmar) Müslümanları II. Abdülhamid Han'ı Dillerinden Düşürmezdi Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil
Sultan Abdülhamid Han’ın Naaşı Önünde Ahmet Refik
Sultan Abdülhamid Han'ı Tanımak Prof. Ekrem Buğra Ekinci
Yahudilerin Sultan Abdulhamid Han’a Teşekkürü Prof. Dr. Ahmet Akgündüz
Sultan Abdulhamid Han'ın Efsanevi Mirası Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
Sultan Abdülhamid Han’nın İçtimai Siyaset Anlayışı Melik Arvas
Sultan Abdulhamid Han’ın İspanyol Elçisine Verdiği Muhteşem Cevap Ö. Serdar Akın
Sultan Abdülhamid Han’ın Osmanlı Devleti İle Japonya’yı Mukayesesi Doç. Dr. F. Şayan Ulusan Şahin
Sultan Abdülhamid Han ve Müşfika Hanım Ö. Serdar Akın
Sultan Abdülhamid Han’ın Verdiği Ders Vakanüvis
Sultan Abdülhamid Han'ın Dış Siyasetteki Hassasiyeti Ö. Serdar Akın
Sultan Abdülhamid Han’ın Söğüt Bölüğü Tahsin Paşa
Sultan Abdulhamid Han Bütün Osmanlı Coğrafyasını Fotoğraflaştırdı Murat Öztürk
Abdülhamid Han’ın Ramazan-ı Şerif ve Hırka-i Saadet Ziyaret Günleri Şadiye Osmanoğlu
Mazlum Bir Padişah: Sultan Abdülhamid Han Rahim Er
Sultan Abdülhamid Eğitim ve Araştırma Hastanesi Rahim Er
Sultan İkinci Abdülhamid Han ve Eğitim Politikası Ayhan Çiftçi
Üç Kıtanın Son Hükümdarı Sultan İkinci Abdülhamid Han İbrahim Akkurt
İttihatçı Basının Abdülhamit Hân Düşmanlığı Yavuz Bahadıroğlu
Sultan Abdülhamid Han’ın Habeşistan Siyaseti Prof. Dr. A. Hâluk Dursun
Abdülhamit Han'ın Büyük Bir Kültür Hizmeti: Yıldız Kütüphânesi Ö. Serdar Akın
II. Abdülhamid Han'ın ABD Elçisine Anlattıkları Yavuz Bahadıroğlu
Abdülhamid Han’ı ‘‘Gazi’’ Yapan Zafer 1897: Türk-Yunan Savaşı Ömer Faruk Yılmaz
Sultan Abdülhamid Han Zamanda Ermeniler İle İlgili Bir Muhtıra-i Hümâyûn Mehmet Hocaoğlu
Sultan Abdülhamid Han Ekonomik Krizi Nasıl Aştı? Ziya Şakir
Dolmabahçe Sarayında Bayramlaşma Merasimi Şadiye Osmanoğlu
Sultan Abdülhamid Han’ın İsmini Yaşatan Hizmeti: Hamidiye Etfal Hastanesi Göksel Erdoğan
Abdülhamid Han’a Kızıl Sultan Diyen Kimlerdi? Mehmet Hocaoğlu
Sultan Abdülhamid Han’ın En Büyük Projesi: Hicaz Demiryolu Cüneyt Teke
Sultan Abdülhamid Han’ın Türkçe Hassasiyeti Prof.Dr.Vahdettin Engin
Sultan Abdülhamid Han’ın İsmini Yaşatan Hayırlı Bir Hizmeti: Hamidiye Suyu Abdullah Zülgaip Akkuş
Abdülhamid Han’ın Büyük Din Gayreti Nurettin Topçu
Sultan Abdülhamid Han’ın Fazilet Mirası: Darülaceze Selman Keklik
Sultan Abdulhamid Han'ın İleri Görüşlülüğü Sara Korle
Sultan Abdülhamid Han'ın Uzak Doğu Siyaseti Editör
Sultan Abdülhamid Han'ın Büyük Basiret ve Cesareti Editör
Çanakkale’nin Gerçek Kahramanı Bir Devrik Sultan: “Abdulhamid Han” Resul Tosun
Sultan Abdulhamid Han'ın Tıp ve Eczacılığa Verdiği Büyük Önem Said N.Duhani
Sultan Abdülhamid Han Devrinde Yıldız Saray’ından Bir Hatıra Ayşe Osmanoğlu
Sultan Abdülhamid Han’a Çirkin İftira Ö. Serdar Akın
Sultan Abdülhamid Han’ın Şefkat ve Merhameti Ziya Şakir
Sultan Abdülhamid Han’ın Tahtan İndirilmesine Japonlar Müteessir Oldu Abdurreşid İbrahim
Sultan Abdülhamid Hân’dan Van’a Kitap M. Ali Demirbaş
Sultan Abdülhamid Han'ın, Günlük Meşguliyetleri Ziya Şakir
İleri Görüşlü Sultan: II. Abdülhamid Han Yrd. Doç. Dr. Mustafa Şeker
Sultan Abdülhamid Han Hayranı Bir Yunanlı Yazar Tercüme eden: Hayrettin Turan
Sultan Abdülhamid Han’ın Dinî Hassasiyeti Ve İnce Siyaseti Ziya Şakir
Sultan Abdülhamid Hanı Şifaya Kavuşturan Dua Ziya Şakir
Sultan Abdülhamid Han Siyasette Olduğu Gibi Sanatta da Dehaydı Ziya Şakir
Abdülhamid Han’ın Kıyas ve İctihad İle İlgili Fikirleri Ö. Serdar Akın
Sultan Abdülhamid Han'ın Cesaret ve Vakârı Ö. Serdar Akın
Sultan Abdulhamid Han'ın Ecdadı Karakeçili Aşireti ve Ertuğrul Gazi'ye Vefası M. Şakir Ülkütaşır
Amerikalı Bir Doktorun Gözü İle Abdülhamid Han ve Hamidiye Hastahanesi Dr. Hasan Fevzi Batırel
Sultan Abdülhamid Han'ın Ramazan-ı Şerif Hassasiyeti Prof. Dr. Vahddin Engin
Güney Afrika'dan Sultan'a Mektup Var Osman Sarper
Sultan II. Abdülhamîd Han Editör