Cinque Terre
Hindistan Müslümanları Sultan Abdülhamid Han’ı Büyük Bilirlerdi Abdürreşid İbrahim
M
resim
eşhur Türk Seyyahı Abdurreşid İbrahim, “Alem-i İslam” kitabında, Bombay’da karşılaştığı Müslüman bir din adamı ile yaptığı sohbetten şunları kaydediyor: 

Bilindiği gibi, Bombay önemli bir İslâm beldesidir. Burada çok güzel ve muntazam mescitler olup, bunlar arasında en büyüğü Cuma Camii dedikleri “Mescid-i Kebir”. Hindistan’da bu derece büyük büyük mescitler nadirdir. İçinde sekiz tane lüks lambası yanar. Vakıflarının senede yedi-sekiz bin lira geliri vardır.

Nuvayitlerin çoğu Şâfiî mezhebinden olup, Hadremut ve Yemen ile dâimi bir münasebette bulunurlar. Zaten neseben Arap oldukları muhakkaktır.

Hatip ve imamı Mevlevi Abdülmün’im Sahib, Bombay uleması arasında hayli gözü açık, oldukça âlim ve fâzıl olmakla beraber İngilizce de bilir. Hükümet nazarında da tanınan bir zat olup, bir derecede İngilizlerin siyasetlerini benimseyen bir adamdır. Bazı kimseler kendisini hafiyelikle de itham ederlermiş. Hutbede Halife adını zikretmez. Yalnız dua esnasında “Allah’ım Müslümanların sultanına, Müslüman askerlere yardım et ve Allah’ım dine yardım edenlere Sen de yardım et” (mânâsındaki) cümleyi üç kere tekrar etti.

Ben bir Cuma günü kendisine sordum: “Halifenin adını zikretmekte bir mahzur var mı?” Dedi: “Resmen bir mahzur yoktur, fakat lüzumuna, belki cevazına bir rivayet göremiyorum. Bununla beraber, söz açılmışken fikrinizi de öğrenmek isterim. Ehemmiyeti olmazsa bile, madem ki söz açılmıştır, bir mesele öğrenmiş olurum. Cevaz derecesinde fikriniz nedir?”

Ben: “Cevaz derecesinde şüphe yoktur. Bildiğiniz gibi yeni konulmuş şeylerden değildir. Başka ikna edici bir delil bulunmazsa bile, ‘Mü’minlerin hoş gördüklerini Allah da hoş karşılar’ sözü kâfidir, zannederim.”

“Asrımızda mü’minlerin umumî bir ihtiyaçları varsa, o da Hilâfet makamına olan bağlılıklarının devamıdır. Böyle bir ihtiyacımızı duaların kabul olduğu o zamanlarda Cenab-ı Allah’tan istersek, hiç şüphe yoktur ki, bunun güzelliğini inkâr edecek kadar bir Müslüman düşünülemez zannındayım. Siz de inkâr etmezsiniz.”
İmam:

 “Benim de inkâr ettiğim yoktur, fakat bu Müslümanların Halifesi olan muhterem bir zatın vekilleri makamında olan konsolosları dâima bizleri o makamdan nefret ettiriyorlar. İşte şimdi burada bir konsolos var, biz bu adamı kat’iyen camilerde göremiyoruz. Bayram namazını bile Müslümanlar arasında geçirdikleri yok. Şapka başında, madam koltuğunda, yerli Müslümanlardan kimseye selâm vermez. Eğer bunlar vekiller ise Halife olan müvekkil için bir kusur ve ar değil mi? Bu gibi durumları düşündükçe insan üzülüyor. Artık isimlerini bile mukaddes makamda zikretmekten utanıyorum.”

Ben: “Bu hususta ben sizin fikrinize iştirak edemem. Hazret-i Peygamber Velid bin Ukbe’yi Benî Mustalık’a gönderdi. Bu adam hakkında ‘Eğer size bir fasık bir haberle gelirse onu araştırın’ “ayet-i kerimesi geldi. Fasıklığı âyetle sabit olan bu adamı Hazreti Osman (Radyallahûanh) tekrar emirlikte çalıştırdı. Hazreti Ömer (Radyallahûanh) de Kudame bin Mâzun’u Bahreyn Emirliğine tayin etti. Halbuki önceden içki içtiği için Hazreti Ömer ona had vurmuştu. Halbuki Bedir Savaşı’na iştirak eden Sahabîlerdendi.”

“Bu İslâmın ilk devirlerinde Halifeler tarafından vali olarak tayin olunursa, zamanımızda konsolosların kusurlarıyla Halifeyi ithama hakkınız yoktur. Bilhassa siz Sünnî olduğunuz için Aşere-i Mübeşşere’den olan halifelerin aleyhinde bulunamazsınız.”

Bu şekilde karşılık verdiğim zaman biraz da sinirime dokunmuş, canım da sıkılmıştı. Hiddetlenerek dedim: “Bütün Hindistan âlimlerine muhalif bir ameli nasıl iyi karşılarsınız?”

Mevlevi Abdülmün’im Sahib mülâyim bir şekilde insaf dairesinde hiç gücenmeden dedi: 

“İnancınızı muhafaza ediniz. Ben Hilâfet makamına hürmet beslerim. Kat’iyen bozuk bir düşüncem yoktur. Belki sadece kendi fikrimi istifade niyetiyle size arz ettim. Hindistan ulemasına muhalif derseniz, ben de onlara mukabil ‘Onlar da adam, biz de adamız’ diyebilirim. Bununla beraber, Hilâfet makamına bütün Müslümanların ayrıca bir hüsn-ü zannı ve itikadları vardır. Bilhassa bizim Hindistan Müslümanları Osmanlı Halifelerine çok samimî bir inanç bağlamışlar. Her ne kadar şimdilik Mehmed Reşad’ı tanımıyorlarsa da, Abdülhamid’in makamını çok büyütmüşlerdi. Hele Hicaz demiryolu münasebetiyle Sultan Abdülhamid Han, Hindistan Müslümanlarının kalbinde büyük bir yer etmişti. Herhalde biz de Hilâfet makamını takdis ederiz. Şüphe yoktur ki, kalblerimiz daha büyük olmalarını arzu eder de bu sözleri söyletir.” Allah’a emanet ederek ayrıldık.

Başlık Yazar
Sultan Abdülhamid Han’ın Mirası Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
Vefât yıldönümünde cennetmekân Sûltân II. Abdülhamid Hân (10 Şubat 1918) Halit Kanak
ABDÜLHAMİD HAN SİYASETTE BÜYÜK BİR DAHÎ İDİ Numan Aydoğan Ünal
Sultan Abdülhamid Han’ın Sosyal ve Dini Hususlardaki Hassasiyetleri Numan Aydoğan Ünal
Kalbinde Merhamet Elinde Maharet Vardı Numan Aydoğan Ünal
Abdülhamid Han Düşmanlığı Rahim Er
Sultan Abdülhamid’in Bir Selamı Neler Yapardı? İ.Refik
Abdülhamid Han'ın İttihadçılar'a Verdiği Ders İbrahim Hakkı Konyalı
Abdülhamid Han’ı İçten Vurdular! Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil
Bir Güzel Mektup Rahim Er
Bir Fransız Gazetecinin Kaleminden Abdülhamid Han’ın Selanik’den Dönüşü Stephan Lauzan
Bir İttihatçının Kaleminden Sultan Abdülhamid Han'ın Dini Hassasiyeti Numan Aydoğan Ünal
Sultan Hamid’in İslâmî Siyaseti Prof. Dr. Osman Turan
Sultan Abdulhamid Han’ın Mürşidi: Libyalı Şazeli Şeyhi Muhammed Zafir Efendi İrfan Özfatura
Sultan Abdulhamid Han’ın Büyük Din Gayreti Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
Sultan Abdülhamid Han'ın Muhafız Alayı Rahim Er
Sultan II. Abdulhamid Han ve Yakılan Din Kitapları Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
Abdülhamit Han: "Dünkü Düşmanımız Bugün Dostumuz mu Oldu Rasim Bey?" Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil
Hindistan Müslümanları Sultan Abdülhamid Han’ı Büyük Bilirlerdi Abdürreşid İbrahim
Sultan Abdülhamid Han'ın Rusyalı Hacılara Hizmeti Prof. Dr. Alfina Sıbgatullina
Sultan Abdülhamid Han’ın Hanımından Menderes’e: “Oğlum, Geçinemiyorum, Beni Âciz Bırakma!” Murat Bardakçı
Senin İstifa Ettirdiğini Biz de İstifa Ettirdik... Vehbi Tülek
Sultan Abdülhamid Han'ın Metanet ve Cesareti Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil
Sultan Abdülhamid Han'ın Uzak Doğu Siyaseti Editör
Sultan Abdülhamid Han’ın Dilekçesi Murat Bardakçı
“SULTAN'IM BİZİ BIRAKIP DA NEREYE GİDİYORSUN?” Rahim Er
Sultan Abdulhamid Han'ın "Yıldız Fotoğrafları "Tarihe Işık Tutuyor Murat Öztekin
Sultan Abdülhamid Han'ın Kur'anı Kerim Hassasiyeti Rahim Er
Esaretten Dönem Gazi Osman Paşa’yı Sultan Abdülhamid Han Nasıl Karşıladı? Prof. Dr. Tuncay Öğün
Sultan Abdülhamid Han: "Karakeçililer Benim Öz Hemşehrilerimdir" Murat Öztekin
II. Abdülhamid ve Dünya Prof. Dr. Çağrı Erhan
Son Sultan’ın Bir Günü Prof.Dr. M.Metin Hülega
Sultan Abdülhamid Han'ın Çiftlikleri Hasan Soydan
Yıldız Hamidiye Cami Rahim Er
Bu da Sultan’ın sıra dışı dünyası Murat Öztekin
Tek Başına Bir Sultan İrfan Özfatura
Sultan Abdulhamid Han'ın Hayatı Sahneleniyor Murat Öztekin
Sultan Abdülhamid Han’dan Sonra Başımıza Gelenler Dr. İbrahim Pazan
Sultan Abdülhamid Han'ın Mülkleri Rahim Er
Sultan Abdulhamid Han'ın Milliyetçiliği Necip Fazıl Kısakürek
Sultan Abdulhamid Han Tıbbiyeye Çok İhtimam Gösterdi Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
Burma (Myanmar) Müslümanları II. Abdülhamid Han'ı Dillerinden Düşürmezdi Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil
Sultan Abdülhamid Han’ın Naaşı Önünde Ahmet Refik
Sultan Abdülhamid Han'ı Tanımak Prof. Ekrem Buğra Ekinci
Yahudilerin Sultan Abdulhamid Han’a Teşekkürü Prof. Dr. Ahmet Akgündüz
Sultan Abdulhamid Han'ın Efsanevi Mirası Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
Sultan Abdülhamid Han’nın İçtimai Siyaset Anlayışı Melik Arvas
Sultan Abdulhamid Han’ın İspanyol Elçisine Verdiği Muhteşem Cevap Ö. Serdar Akın
Sultan Abdülhamid Han’ın Osmanlı Devleti İle Japonya’yı Mukayesesi Doç. Dr. F. Şayan Ulusan Şahin
Sultan Abdülhamid Han ve Müşfika Hanım Ö. Serdar Akın
Sultan Abdülhamid Han’ın Verdiği Ders Vakanüvis
Sultan Abdülhamid Han'ın Dış Siyasetteki Hassasiyeti Ö. Serdar Akın
Sultan Abdülhamid Han’ın Söğüt Bölüğü Tahsin Paşa
Sultan Abdulhamid Han Bütün Osmanlı Coğrafyasını Fotoğraflaştırdı Murat Öztürk
Abdülhamid Han’ın Ramazan-ı Şerif ve Hırka-i Saadet Ziyaret Günleri Şadiye Osmanoğlu
Mazlum Bir Padişah: Sultan Abdülhamid Han Rahim Er
Sultan Abdülhamid Eğitim ve Araştırma Hastanesi Rahim Er
Sultan İkinci Abdülhamid Han ve Eğitim Politikası Ayhan Çiftçi
Üç Kıtanın Son Hükümdarı Sultan İkinci Abdülhamid Han İbrahim Akkurt
İttihatçı Basının Abdülhamit Hân Düşmanlığı Yavuz Bahadıroğlu
Sultan Abdülhamid Han’ın Habeşistan Siyaseti Prof. Dr. A. Hâluk Dursun
Abdülhamit Han'ın Büyük Bir Kültür Hizmeti: Yıldız Kütüphânesi Ö. Serdar Akın
II. Abdülhamid Han'ın ABD Elçisine Anlattıkları Yavuz Bahadıroğlu
Abdülhamid Han’ı ‘‘Gazi’’ Yapan Zafer 1897: Türk-Yunan Savaşı Ömer Faruk Yılmaz
Sultan Abdülhamid Han Zamanda Ermeniler İle İlgili Bir Muhtıra-i Hümâyûn Mehmet Hocaoğlu
Sultan Abdülhamid Han Ekonomik Krizi Nasıl Aştı? Ziya Şakir
Dolmabahçe Sarayında Bayramlaşma Merasimi Şadiye Osmanoğlu
Sultan Abdülhamid Han’ın İsmini Yaşatan Hizmeti: Hamidiye Etfal Hastanesi Göksel Erdoğan
Abdülhamid Han’a Kızıl Sultan Diyen Kimlerdi? Mehmet Hocaoğlu
Sultan Abdülhamid Han’ın En Büyük Projesi: Hicaz Demiryolu Cüneyt Teke
Sultan Abdülhamid Han’ın Türkçe Hassasiyeti Prof.Dr.Vahdettin Engin
Sultan Abdülhamid Han’ın İsmini Yaşatan Hayırlı Bir Hizmeti: Hamidiye Suyu Abdullah Zülgaip Akkuş
Abdülhamid Han’ın Büyük Din Gayreti Nurettin Topçu
Sultan Abdülhamid Han’ın Fazilet Mirası: Darülaceze Selman Keklik
Sultan Abdulhamid Han'ın İleri Görüşlülüğü Sara Korle
Sultan Abdülhamid Han'ın Uzak Doğu Siyaseti Editör
Sultan Abdülhamid Han'ın Büyük Basiret ve Cesareti Editör
Çanakkale’nin Gerçek Kahramanı Bir Devrik Sultan: “Abdulhamid Han” Resul Tosun
Sultan Abdulhamid Han'ın Tıp ve Eczacılığa Verdiği Büyük Önem Said N.Duhani
Sultan Abdülhamid Han Devrinde Yıldız Saray’ından Bir Hatıra Ayşe Osmanoğlu
Sultan Abdülhamid Han’a Çirkin İftira Ö. Serdar Akın
Sultan Abdülhamid Han’ın Şefkat ve Merhameti Ziya Şakir
Sultan Abdülhamid Han’ın Tahtan İndirilmesine Japonlar Müteessir Oldu Abdurreşid İbrahim
Sultan Abdülhamid Hân’dan Van’a Kitap M. Ali Demirbaş
Sultan Abdülhamid Han'ın, Günlük Meşguliyetleri Ziya Şakir
İleri Görüşlü Sultan: II. Abdülhamid Han Yrd. Doç. Dr. Mustafa Şeker
Sultan Abdülhamid Han Hayranı Bir Yunanlı Yazar Tercüme eden: Hayrettin Turan
Sultan Abdülhamid Han’ın Dinî Hassasiyeti Ve İnce Siyaseti Ziya Şakir
Sultan Abdülhamid Hanı Şifaya Kavuşturan Dua Ziya Şakir
Sultan Abdülhamid Han Siyasette Olduğu Gibi Sanatta da Dehaydı Ziya Şakir
Abdülhamid Han’ın Kıyas ve İctihad İle İlgili Fikirleri Ö. Serdar Akın
Sultan Abdülhamid Han'ın Cesaret ve Vakârı Ö. Serdar Akın
Sultan Abdulhamid Han'ın Ecdadı Karakeçili Aşireti ve Ertuğrul Gazi'ye Vefası M. Şakir Ülkütaşır
Amerikalı Bir Doktorun Gözü İle Abdülhamid Han ve Hamidiye Hastahanesi Dr. Hasan Fevzi Batırel
Sultan Abdülhamid Han'ın Ramazan-ı Şerif Hassasiyeti Prof. Dr. Vahddin Engin
Güney Afrika'dan Sultan'a Mektup Var Osman Sarper
Sultan II. Abdülhamîd Han Editör